《岁时芳踪:十二个月的花神守护录》
《岁时芳踪:十二个月的花神守护录》
原驰
<p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">济南十二花神:承载千年花文化,映现南北地域风情。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 济南十二花神文化,根植于深厚的中华传统,其信仰源头可追溯至远古时期人们对自然的敬畏与崇拜。彼时,先民将花卉视作自然的馈赠,赋予其神秘色彩,为花神信仰埋下最初的种子。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">唐宋时期,花神文化逐步发展。人们将花卉与节令紧密结合,形成“花信风”“二十四番花信风”等说法——不同节气对应特定花卉绽放,既体现了对自然规律的观察,也让花文化更具生活气息,为后续十二花神体系的形成奠定基础。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">中国传统文化里,十二月花神以农历月令为序,将花卉与历史人物、神话传说相融,是古人观察自然时序、寄托人文情感的符号,唐宋渐成体系,明清广为流传。如今,这一文化随非遗保护得以传承,更与“花朝节”(农历二月十二/十五,即“百花生日”,有祭祀花神、踏青赏红等习俗)相呼应,成为连接古今、延续传统的纽带。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">正月:梅花花神 花卉:梅花(凌寒独放,象征高洁)。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:20px;">花神:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">寿阳公主(南朝宋):传说她在含章殿檐下小憩时,梅花落在额上形成“梅花妆”,成为美妆典范 。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">江采苹(唐玄宗梅妃):因爱梅成痴被封为梅妃,其清冷气质与梅花相呼应 。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">二月:杏花神 花卉:杏花(娇艳明媚,预示春意)。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:20px;">花神:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">杨贵妃(唐代):以“云想衣裳花想容”的娇美与杏花相映,传说其醉酒后面若杏花绯红 。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">燧人氏(上古):部分男性版本中,燧人氏因钻木取火与杏花的“阳气初升”意象关联 。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">三月:桃花神 花卉:桃花(绚烂烂漫,象征爱情与生机)。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:20px;">花神:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">息夫人(春秋):又称“桃花夫人”,面若桃花,因美貌引发多国战乱,后投桃花涧而亡,被尊为桃花神 。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">崔护(唐代):因“人面桃花相映红”的诗句被文人附会为桃花神 。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">四月:牡丹神 花卉:牡丹(国色天香,象征富贵)。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:20px;">花神:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">杨玉环(唐代):以雍容华贵与牡丹并称“花王”,传说其死后化为牡丹花 。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">李白(唐代):男性版本中,李白因《清平调》中“云想衣裳花想容”的诗句被奉为牡丹神 。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">五月:石榴花神 花卉:石榴花(火红艳丽,象征多子多福)。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:20px;">花神:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">公孙大娘(唐代):剑舞名家,舞姿如石榴花炽烈,杜甫曾作《观公孙大娘弟子舞剑器行》赞誉 。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">钟馗(唐代):部分民间传说中,钟馗因捉鬼辟邪与石榴花的“驱邪”意象关联 。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 六月:荷花神 花卉:荷花(出淤泥不染,象征清廉高洁)。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:20px;">花神:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">西施(春秋):浣纱女的清雅与荷花呼应,传说其在水中浣纱时,荷花羞惭闭合 。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">周敦颐(宋代):男性版本中,因《爱莲说》被尊为荷花神 。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">七月:玉簪花神 花卉:玉簪花(洁白素雅,象征脱俗)。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:20px;">花神:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">李夫人(汉武帝宠妃):传说她病逝后,庭院玉簪花盛开,被视为其魂魄所化。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">石崇(西晋):部分版本中,石崇因金谷园种植玉簪花被附会为花神。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">八月:桂花神 花卉:桂花(清香远溢,象征富贵与科举及第)。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:20px;">花神:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">绿珠(西晋):石崇以十斛明珠换得的才女,忠贞不屈坠楼而亡,其香魂与桂香长存 。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">郄诜(西晋):男性版本中,因“桂林之一枝”的典故被奉为桂花神 。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">郄诜(qie xi)是晋代济阴单父(今山东单县)人,以博学多才和“郄诜高第”的典故闻名。该成语源自晋武帝与郄诜的对话,喻指科举登第,是“金榜题名”的文学化表达。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">九月:菊花神 花卉:菊花(凌霜耐寒,象征隐逸与长寿)。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:20px;"> 花神:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">陶渊明(东晋):因“采菊东篱下”的诗句成为菊花的文化符号,代表超然物外的品格 。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">左芬(西晋):女性版本中,才女左芬以菊花自喻,其诗作与菊花精神相契。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">十月:芙蓉神 花卉:木芙蓉(一日三变,象征坚韧与适应力)。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:20px;">花神:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">貂蝉(三国):以“闭月”之貌与芙蓉娇艳呼应,传说其化身芙蓉花守护百姓 。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">石曼卿(北宋):因爱芙蓉成痴,常醉卧花丛,被奉为花神 。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">十一月:山茶花神 花卉:山茶花(耐久不凋,象征顽强)。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:20px;">花神:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">王昭君(西汉):和亲匈奴时,山茶花伴其风雪中绽放,寓意坚韧与大义 。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">白居易(唐代):男性版本中,白居易因咏茶花的诗句被奉为花神 。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">十二月:水仙神 花卉:水仙(清雅脱俗,象征吉祥)。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:20px;">花神:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">甄宓(三国):曹植《洛神赋》中的“洛神”原型,其才情与美貌被比作水仙 。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">梁玉清(传说人物):部分版本中,梁玉清因与太白金星私逃被贬,化为水仙。</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:22px;">莺啼序·咏十二花神</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">寒消岁华渐融,启芳程序送。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">正元日、梅萼舒红,寿阳妆点春冻。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">盼二月、杏腮匀粉,芳郊遍笼胭脂涌。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">又三月、桃浪翻空,武陵霞蔚千种。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">春深四月风软,见姚黄堆绣。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">渐初夏、芍药开丛,楚芳争艳姿纵。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">五月榴、丹燃似虹,明妃遗恨凝丹重。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">六月荷、翠盖擎风,浣纱人映波弄。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">新秋七月露浥,听桐阴转涌。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">蜀葵绽、锦簇芳丛,李娘凭槛情梦。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">八月桂、金粟垂空,嫦娥遥寄清辉共。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">九月菊、傲立篱东,易安吟罢愁送。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">冬来十月霜重,有芙蓉绽供。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">十一月、山茶舒萼,薛涛笺染胭脂浓。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">腊月临、水仙凌波,宓妃遗韵寒江拥。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">算轮回、四季匆匆,花神长伴,人间春长颂。</span></p> 相关知识
十二个月对应的花神 十二花神的寓意和象征
十二个月对应的花神
芒种送花神:中国人绵延千年的岁时风雅
中国传统: 十二个月的花神
十二花神之——正月花神:玉兰
守护花神,以茶会友 —我院举办十二花神活动
牡丹亭与十二花神
花神录(全2册 全新修订版)【全本
十二花神小说现代
十二月花神文化解析 花神传说与花语解读
网址: 《岁时芳踪:十二个月的花神守护录》 https://m.huajiangbk.com/newsview2499325.html